ولایت فقیه

دادرسى با فقیه عادل است
از روایت بر مىآید كه تصدى منصب
قضا با پیغمبر )ص( یا وصى اوست. در
اینكه فقهاى عادل به حسب تعیین
ائمه )ع( منصب قضا )دادرسى( را
دارا هستند و منصب قضا از مناصب
فقهاى عادل است، اختلافى نیست.
بر خلاف مسأله ولایت) 1( كه بعضى
مانند مرحوم نراقى، و از متأخرین مرحوم
نایینی، تمام مناصب و شئون اعتبارى
امام را براى فقیه ثابت م ىدانند ) 3(، و بعضى نم ىدانند. اما اینكه
منصب قضاوت متعلق به فقهاى عادل است، محل اشكال نیست
و تقریباً از واضحات است.
نظر به اینكه فقها مقام نبوت را دارا نم ىباشند، و شكى نیست كه
شقى هم نیستند، بالضروره باید بگوییم كه اوصیا یعنى جانشینان
رسول اكرم )ص( م ىباشند. منتها از آنجا كه غالباً وصى نبى را
عبارت از وصى دست اول و بلافصل گرفت هاند، لذا به این گونه
روایات اص تمسك نشده است . لكن حقیقت این است كه دایره
مفهوم وصى نبى توسعه دارد و فقها را هم شامل م ىشود. البته وصى
بلافصل حضرت امیر )ع( است، و بعد از او ائمه )ع( م ىباشند، و امور
مردم به آنان محول شده است. تصور نشود كه منصب حكومت
یا قضا براى حضرات ائمه )ع( شأنى بوده است. زمامدارى فقط از
جهت اینكه بتوانند حكومت عدل را برپا كنند و عدالت اجتماعى
را بین مردم تطبیق و تعمیم دهند، قابل اهمیت بوده است، لكن
مقامات روحانى ائمه )ع( كه فوق ادراك بشر م ىباشد، به نصب
و جعل مربوط نیست، چنانچه اگر رسول اكرم )ص( حضرت امیر
)ع( را وصى هم قرار نم ىداد، مقامات معنوى آن حضرت محفوظ
بود. این مقام حكومت و منصب نیست كه به انسان شأن و منزلت
معنوى م ىدهد، بلكه این منزلت و مقام معنوى است كه انسان را
شایسته براى حكومت و مناصب اجتماعى م ىسازد.
1 - مراد از )ولایت( در اینجا حق حکومت یعنی ولایت بر اموال
و جانهاست. 2 - عوائد الایام؛ص 188 - 187 .
منبع : کتاب ولایت فقیه امام خمینی )رحمت ا... علیه(